1. Jak skutecznie leczyć odleżyny?
2. Jaką bieliznę wybrać dla obłożnie chorego?
3. Jakie opatrunki są odpowiednie w terapii odleżyn?
4. Jak stosować profilaktykę odleżyn?
5. Jak dbać o skórę wokół odleżyn?
6. Jak stosować specjalne plastry w terapii odleżyn?
7. Jakie są przyczyny powstawania odleżyn?
8. Jak pielęgnować chorego z odleżynami?
9. Jak myć obłożnie chorego?
10. Jakie sprzęty są potrzebne przy opiece nad obłożnie chorym?
11. Jak opiekować się nad obłożnie chorym w domu?
12. Jak postępować przy zaparciach u obłożnie chorego?
13. Jak utrzymać higienę osób obłożnie chorych?
Jak opiekować się nad obłożnie chorym w domu?
Opieka nad pacjentem przykutym do łóżka wymaga nie tylko cierpliwości i umiejętności, ale pochłania również mnóstwo czasu. Ponieważ coraz częściej to najbliżsi zajmują się chorymi, a procesy starzenia się społeczeństwa postępują bardzo szybko, warto zawczasu zapoznać się z podstawami pielęgnacji.
Jeśli przewlekle chory pacjent mieszka z rodziną, należy poinformować o tym przychodnię rejonową. Gdyby wcześniej podlegał innej placówce, warto przepisać go do najbliższego lekarza POZ. Zagwarantuje mu to wizyty pielęgniarki środowiskowej i domowe konsultacje lekarskie. Specjaliści udzielą wielu niezbędnych porad na temat opieki i diety chorego. Pielęgniarki nie tylko wykonują zabiegi pielęgnacyjne, ale też nauczą bliskich, jak powinna przebiegać rehabilitacja pacjenta czy codzienne ćwiczenia i higiena (1).
Już na początku przejęcia opieki nad przewlekle chorym warto zaopatrzyć go w odpowiednie łóżko – w nim przecież spędzi najwięcej czasu. Odpowiednio dobrane, znacznie ułatwi zajmowanie się pacjentem, a także zapobiegnie tworzeniu się odleżyn (2). Wygodę zapewni łóżko z zagłówkiem, którego położenie się reguluje, codzienną egzystencję ułatwią też podnoszone boki albo tzw. łóżko łamane. Najważniejszym jego elementem jest jednak materac, który pozwala unikać rozwoju ran. Niektóre produkty wykonane są z karbowanej gąbki, inne napełnione granulatem lub powietrzem (dzięki temu można ustawiać odpowiedni stopień twardości podłoża).
Obłożnie chorzy w domu niemal zawsze wymagają właściwej pielęgnacji, która zapobiegnie owrzodzeniom (3). Najważniejsza jest profilaktyka. Odleżyny powstają w miejscach ucisku, gdzie ciało styka się z podłożem i są rezultatem niedotlenienia tkanek. Nieprzyjemne bywają też odparzenia, które tworzą się w fałdach skóry, zwłaszcza pod wpływem wilgoci. Dlatego nie wolno zapominać o bardzo dokładnym osuszeniu ciała po myciu i częstej zmianie pieluchomajtek. Uniknąć jednych i drugich pomogą systematyczne kąpiele i smarowanie skóry oliwką lub wykorzystywanie pudru (ale w niewielkich ilościach) (4). Trzeba dbać, by chory często zmieniał pozycję ciała (min. co 2 godziny). Efektywnym wsparciem zwykle okazują się krążki przeciwodleżynowe i ochraniacze (dostępne w sklepach oferujących sprzęt rehabilitacyjny). Niektórzy wykorzystują do tych celów niewielkie poduszki, które podkłada się pod łokcie i biodra chorego.
Gdy rany się pojawią, należy sięgnąć po nowoczesne, wyjątkowo skuteczne opatrunki, które nie tylko uśmierzą ból, ale również zapobiegną niebezpiecznemu rozwojowi odleżyn (5). Opatrunki zawierające w składzie srebro jonowe (np. Aquacel Ag Extra i Aquacel Ag Foam) wykazują właściwości antybakteryjne i przyczyniają się do zwalczania groźnych dla uszkodzonych tkanek bakterii i drobnoustrojów. Przy tym są bardzo bezpieczne dla chorego, ponieważ uwalniają tylko niezbędną ilość srebra – nie więcej. Co ważne, przynoszą ulgę pacjentowi, a ich działanie utrzymuje się nawet do 7 dni.
Warto poświęcić czas na właściwą pielęgnację chorego, ponieważ tylko w ten sposób można złagodzić jego cierpienie. Najlepiej zasięgnąć szczegółowych informacji u lekarza POZ i pielęgniarek środowiskowych. Wiedza i oddanie opiekuna pomogą przetrwać najtrudniejszy okres.
1. NFZ Kraków, http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=7&ved=0CEoQFjAG&url=http://www.nfz-krakow.pl/UserFiles/kurier4.doc&ei=bS9oVcuoAYbiywPg2IPYBQ&usg=AFQjCNGX0aSWYIbQkdW5kcLA0ykuTBj9zg&sig2=xh044fHkJI6GW9xuiPNNEQ, dostęp: 29.05.2015
2. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Świdnicy, http://www.szpital.swidnica.pl/files/aktualnosci_2013/odlezyny_porady_dla_pacjenta_2013.pdf, s. 5, dostęp: 29.05.2015
3. Jw., s.5
4. Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. dr Janusza Daaba w Piekarach Śląskich, http://www.urazowka.piekary.pl/odlezyny.pdf, s.4, dostęp: 29.05.2015
5. Szpital Wojewódziki im. Jana Pawła II w Zamościu (Oddział Neurologiczny), http://www.szpital.zam.pl/dokumenty/Informator_odlezyny.pdf, dostęp: 29.05.2015