Leczenie stopy cukrzycowej to bardzo długi i skomplikowany proces. Dlatego chorzy na cukrzycę powinni bezwzględnie przestrzegać zasad profilaktyki, leczyć cukrzycę i szczególnie troszczyć się o stopy – według zaleceń lekarza prowadzącego. Jeśli mimo wszystko objawy zespołu stopy cukrzycowej się pojawią, trzeba uzbroić się w cierpliwość i skrupulatnie wypełniać polecenia specjalisty.
Jak współcześnie leczy się stopę cukrzycową?
W leczeniu stopy cukrzycowej stosuje się opatrunki, które pochłaniają nadmiar wydzieliny z rany i zapewniają wilgotne środowisko gojenia. Takie cechy mają m.in. opatrunki hydrowłókniste (np. Aquacel Extra), które w zetknięciu z wydzieliną z rany zamieniają się w żel, zatrzymując wydzielinę w swojej strukturze. Pomaga to w minimalizowaniu bólu przy zmianie opatrunku. W końcowych etapach gojenia rany, w celu ochrony nowych tkanek (ziarniny) lub delikatnego naskórka, stosuje się opatrunki hydrokoloidowe (np. Granuflex). W terapii ran płytkich, w których jest dużo wydzieliny, stosuje się opatrunki złożone – piankowe, których dodatkowa, miękka warstwa pianki pochłania nadmiar płynów, ale również stanowi dodatkową warstwę chroniącą ranę przed naciskiem.
Na każdym etapie procesu gojenia rany można wykorzystywać opatrunki z zawartością srebra, których działanie opiera się na bakteriobójczych właściwościach srebra. Jednak dobór opatrunku należy konsultować z lekarzem i ściśle wypełniać jego zalecenia.
Leczenie farmakologiczne zespołu stopy cukrzycowej (ZSC) wciąż budzi kontrowersje, ponieważ nie zawsze przynosi pożądane efekty. Znacznie częściej wdraża się terapie naprawcze tętnic. Dzięki rozwojowi chirurgii naczyniowej udaje się uniknąć sporej liczby amputacji stóp. Zwykle specjaliści poszerzają i udrażniają tętnice, wykorzystując tzw. cewniki balonowe lub stenty naczyniowe.
Systematyczne kontrole i opieka specjalisty
Chorzy na cukrzycę powinni zostać objęci stałą opieką lekarza, nie wolno zapominać o badaniach i wizytach kontrolnych lub, co gorsza, lekceważyć ich. Warto udać się po poradę również poza obligatoryjnymi konsultacjami, kiedy zauważy się nawet drobne, ale niepokojące objawy. Do specjalisty należy zgłosić się, gdy w kończynach dolnych pojawią się sygnały zaburzonego czucia, a więc drętwienia, marznięcia oraz dolegliwości bólowe stopy albo goleni. Pierwsze symptomy zwykle obserwuje się podczas chodzenia. W takiej sytuacji nie można zwlekać z rejestracją do diabetologa lub chirurga naczyniowego. Lekarz zaleci zapewne badanie USG metodą Dopplera, dzięki któremu oceni, czy tętnice są niedrożne bądź zwężone. Czas odgrywa tu najważniejszą rolę – skuteczna i szybko wprowadzona terapia pozwala uniknąć owrzodzeń i martwicy tkanek. Konsekwencją tych ostatnich nierzadko bywa amputacja.
Baczne obserwowanie stóp
Chorzy na cukrzycę powinni zwracać szczególną uwagę, czy na stopie nie pojawiły się otarcia, skaleczenia, zranienia. Bardzo szybko mogą one przerodzić się w przewlekłe owrzodzenie, które, nieleczone, doprowadzi do rozwoju infekcji. Do typowych symptomów stanów zapalnych ran należą obrzęk, ból, ocieplenie obszaru, zaczerwienienia i przykry zapach. Bezzwłocznie trzeba udać się do specjalisty również wtedy, gdy stan rany pogorszy się, jej dno zdecydowanie zmieni wygląd lub wysięk się nasili.
Diabetycy nie powinni zaniedbywać zabiegów profilaktycznych, które chronią stopy przed niebezpiecznym schorzeniem. Muszą zgłaszać się do specjalisty na usuwanie odcisków/modzeli i pozostawać pod stałą kontrolą lekarza. Gdy pojawią się rany, można stosować specjalistyczne opatrunki. Opatrunki piankowe, dzięki miękkiej warstwie, są dodatkowym elementem chroniącym stopę i zmniejszającym ucisk. Chorą stopę należy odciążać, np. przez noszenie odpowiednio dobranych wkładek do obuwia albo butów ortopedycznych.
Leczenie ZSC jest bardzo długim procesem, który nie zawsze przynosi oczekiwane efekty. Dlatego najlepiej zapobiegać stopie cukrzycowej zawczasu.